1987 yılında John Keller motivasyon konusundaki yapılan araştırmaları sentezleyerek ARCS modelini (1987) ortaya atmıştır. Duyuşsal alandaki öğretim stratejileri ve etkinlikleri geliştirmene, psiko-motor ve özellikle de bilişsel alandakilere göre daha zor olması nedeniyle öğretim tasarım modellerinde daha çok bilişsel ve psiko-motor faktörler dikkate alınmaktadır.
ARCS tasarım modeli Keller tarafından öğretim tasarımlarında motivasyonu belirleyici kılmak için oluşturulmuş bir modeldir. Model daha çok Beklenti-Değer teorisine dayanmaktadır. Beklenti-Değer teorisine göre bireyler çalıştıkları materyalden beklentileriyle bu çalışmanın sonuçları arasında bir bağ kurarsa motivasyonda oranda artmaktadır.
ARCS Motivasyon Modeli, öğrencilerin öğrenme güdüsünün uyarmayı ve bu güdüyü sürdürmeyi amaçlayan bir öğretimde güdüsel stratejilerin nasıl kullanılacağı hakkındaki sorulara yanıt bulmaya çalışır.
Özetle, ARCS Motivasyon Modeli, motivasyona yönelik bir
öğretim sürecinin tasarlama ve uygulama boyutlarıyla ilgilenir. Bu
modele göre motivasyon, tasarım için önemli bir bileşendir. Motive olmuş
bireyler aktif ve öğrenmeye meraklıdırlar ve bu da onların
performansını olumlu yönde etkiler. ARCS modeli tasarımın bu önemli
bileşenini ders tasarımında kullanabilmek için bir çerçeve çizer.
| ARCS MODELİ STRATEJİLERİ | |||
| DİKKAT (Attention) |
İLİŞKİ (Relevance) |
GÜVEN (Confidence) |
DOYUM (Satisfaction) |
| Algısal Uyarılma |
Yakınlık-Aşinalık | Başarı Beklentisi | Doğal Sonuçlar |
| Araştırmaya Yönelik Uyarılma |
Hedefe Yöneliklik | Güç Sınama Durumu |
Olumlu Sonuçlar |
| Değişkenlik | Motif Uygunluğu | Yükleme Şekli | Eşitlilik Sonuçlar |
Dikkat (Attention)
Motivasyonun ilk basamağıdır. Öğrencinin, derse karşı ilgisini dersin
başında çekmek ve bu ilgiyi dersin sonuna kadar sürdürme stratejisidir.
Bu strateji, öğrencinin derse yönelik merakını artırır. Bu stratejinin,
3 alt başlığı vardır. Bunlar:
1-Algısal Uyarılma : Belirsizlik, sürpriz,
yenilik v.s. gibi değişik, belirsiz ve ilgi çekici ortamlar
oluşturularak öğrencinin dikkatinin çekilmesi.
2-Araştırmaya Yönelik Uyarılma : Öğrencilerin problem çözmeleri ve soru sormaları için teşvik edilmesi.
3-Değişkenlik : Çeşitli öğretim öğeleri ile öğrencinin derse karşı ilgisini sürdürmesini sağlama.
Uygunluk (Relevance)
Bu strateji, öğrencinin ilgisi, beklenti ve ihtiyaçlarıyla bağlantılar
kurup, onların öğrendikleri şeyin önemi hakkında bilgilendirilmesini
içerir. Öğrencilerin, “bu derse niçin çalışmak zorundayım?” gibi bir
sorusuna, öğrencinin beklentisine uygun mantıklı bir cevap verilmelidir.
Genelde, bir dersin gerçek hayatla ilişkisini kurabilmek, o derse
dikkati çekmekten daha zordur. Bu stratejinin alt başlıkları:
1-Yakınlık-Aşinalık : Derste sunulan örnek, kavram ve ilkelerin öğrencilerin daha önceki bilgileri ve ilgileri ile ilişkilendirilerek sunulması.
2- Hedefe Yöneltme: Dersin amaçlarını gösteren ifadelerin kullanılmasıdır.
3- Güdü Uygunluğu : Öğrencilerin kafalarındaki motivasyona uygun öğretim stratejilerinin kullanılması.
Güven (Confıdence)
Bu strateji, öğrencilerin başarı için olumlu düşünceler geliştirmesine
yardımcı olur. Öğrencilerin başarıları kişisel özellikleri, öğretmen,
okul idaresi, aile ve geçmiş tecrübelerinden etkilenmektedir. Ayrıca,
soruların zorluğu da başarıyı etkileyen faktörlerden birisidir. Bu
stratejinin alt başlıkları:
1-Başarı Beklentisi : Öğrencilerin, başarı elde etmelerinin bilincinde olmaları ve bunu nasıl elde edebileceklerinin farkına varmaları durumu.
2-Güç Deneme Durumu: Öğrencilere, başarılı olabilmeleri için uygun fırsat ve olanakların sağlanması.
3-Destekleme Durumu: Başarı elde etmek için çaba gösteren öğrencilere, çaba ve yeteneklerini destekleyici cevaplar verilmesi.
Doyum (Satisfaction)
Öğrenciler, beklentileri ile bu beklentilerini elde etmek için
gösterdikleri çabaların sonuçları arasında bir bağlantı bulamamaları
durumunda, motivasyon kaybına uğrayabilirler. Bu nedenle bu strateji,
öğrencilerin çaba ve gayretlerini sürdürmeleri için motive edilmeleri
gerektiğini söyler. Öğretim tasarımcıları, öğrencilerin bir derse
yönelik motivasyonlarının sürdürülmesi ve geliştirilmesi için davranışı
oluşturacak unsurların dikkatli bir şekilde kullanılmasını gerektiğini
söyler. Doyum stratejisinin alt başlıkları:
1- Doğal Sonuçlar: Yeni kazanılan bilgi ve yeteneklerin gerçek ortamlarda kullanılması için imkanlar sağlanması.
2- Olumlu Sonuçlar: İstenilen davranışın sürdürülmesi için pekiçtireçler ve dönütler verilmesi.
3- Eşitlik: Başarı elde etmek için oluşturulan hedefler ile sonuçların uyumunun sağlanması.
ARCS MOTİVASYON MODELİ'NİN DENKLEM KAVRAMININ ÖĞRETİME UYGULANMASI
ARCS Motivasyon Modeli’nin denklem kavramının(bilinmeyen, değişken kavramı) öğretimine uygulanması:
D.1. Algısal Uyarılma
* Öğrencinin dikkatini dağıtacak örneklerden kaçınılması,
* Öğrencilerin konuyla ilgili değişik örnekler bulmalarının istenmesi.
D.2. Araştırmaya Yönelik Uyarılma
* Öğrencilerin zihninde ikilem oluşturacak örnekler verilmesi.
U.1. Yakınlık
* Denklem (bilinmeyen, değişken kavramı) kavramının öğreniminin önemine örnekler verme.
* Konuyla ilgili örneklerin mümkün olduğu kadar günlük hayattan seçilmesi.
U.2. Amaca Yöneliklik
*Amaca uygun aktivite ve oyunlar kullanma
U.3. Güdü Eşlemesi
* Öğrencilerin işbirliğine dayalı bir çalışma yapabileceği ve sorumluluk alabileceği aktiviteler ve oyunlar hazırlama.
G.2. Başarı Beklentisi
*Örneklerin “kolaydan-zora”, “basitten-karmaşığa”, “somuttan-soyuta” doğru sıralanması.
*Örneklerin öğrencilerin sıkılmasını ve gevşemesini önleyecek zorluk düzeyinde sunulması.
G.3. Öğrenici Kontrolü
* Öğrencilerin değişken kavramının öğreniminde yaptıkları hataları belirleyecek örnekler verilmesi.
D.3. Eşitlik
* Denklem (bilinmeyen, değişken kavramı) kavramının öğretim amacı ile içeriği arasında bağlantının sağlanması.
ARCS motivasyon modelinin öğretim ortamlarında uygulanması için dört faktörün dikkate alınması gerekir:
1-Öğrenci Analizi
2-Motivasyon Hedefleri
3-Strateji Seçimi
4-Değerlendirme
1-Öğrenci Analizi
Öğretimin başlangıcında öğrencilerin analizinin yapılması, ARCS
motivasyon modelinin dört önemli başlığını ne kadar ve nasıl
kullanılacağına yardımcı olur.Belli bir motivasyon alanına ne kadar
vurgu yapmak gerektiğini belirlemek açısından önemlidir.Öğrencilerin
kafasındaki profil modelinin öğretimin başında belirlenmelidir.
2-Motivasyon Hedefleri
Öğrencinin kendinde görmek istediği davranışlardır.Bilişsel,duyuşsal,psiko-motor şeklinde olabilir.
3-Strateji Seçimi
Motivasyon hedeflerine ulaşılması için öğretim tasarımcıları tarafından
kullanılacak aktivitelerin ve stratejilerin motivasyon amaçlarına uygun
şekilde seçilmelidir.Keller strateji seçiminde dikkar edilmesi gereken 5
önemli maddeyi şöyle sıralamıştır;
a)Fazla zaman almamalı
b)Öğrenme hedeflerinden sapmamalı
c)Öğretimin gelişimi ve uygulaması,maddi unsurlar,süreç ve uygulama açısından uygun olmalı
d)Öğrenciler tarafından kabul edilmeli
e)Öğretmenin kişisel eğitim yöntemine uygun olmalı,kolaylıkla uygulanabilmeli
4-Değerlendirme
Genellikle motivasyonel stratejinin başarısı iki unsurla belirlenir.
1-Erişilen başarıdır; Öğrenciler ne kadar motive olursa o kadar başarılı olurlar.
2-Duygunun Bütüncül Ölçülmesi; Öğrencilerin öğretime yönelik motivasyonlarının belirlenmelerinden çok, öğretimi sevip sevmeme boyutu ile ilgilenir.
Keller’in yaptığı araştırmalara göre öğrenci dersin sonunda ne elde edeceğini bilirse o bilgiyi elde etmek için daha fazla çaba gösterir.
Kaynaklar:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder